Henrik Ibsen
Dom lalki
PREMIERA:
6 października 2017, Scena Kameralna im. Sławomira Mrożka
Spektakl powstaje przy udziale finansowym Teatru Ateneum im. Stefana Jaracza w Warszawie,
instytucji kultury m. st. Warszawy.
przekład: Anna Marciniakówna
reżyseria: Agnieszka Lipiec-Wróblewska
scenografia i kostiumy: Agnieszka Zawadowska
ruch sceniczny: Anita Wach
światło: Jacqueline Sobiszewski
muzyka: Irina Blokhina
OBSADA:
Eliza Borowska – Nora
Anna Cieślak – Krystyna Linde
Yo Sakai – Ana – niania u Helmerów
Piotr Bajtlik – Krogstad
Andrzej Mastalerz – Doktor Rank
Krystian Modzelewski – Torwald Helmer
Inspiracją do napisania sztuki było publiczne wystąpienie Ibsena w Towarzystwie Skandynawskim w Rzymie wiosną 1879 roku. Postulował on, by na stanowiska sekretarza i bibliotekarza Towarzystwa mogły kandydować kobiety. Jego apel wyśmiano, więc Ibsen postanowił zawalczyć o prawa kobiet piórem.
Na tematykę Domu lalki wpłynęła też sprawa Laury Kieler, dobrej znajomej Ibsena, która będąc w poważnych kłopotach finansowych, sfałszowała podpis na wekslu narażając się na gniew męża. Mąż zażądał rozwodu, zabrano jej dzieci, a ją zamknięto w szpitalu psychiatrycznym.
A zatem historia jakich wiele: w imię miłości, zaślepieni chęcią ratowania ukochanych, bywa, że łamiemy prawo, normy, zasady i konwencje…
Nora Helmer jest szczęśliwą żoną Torvalda, który ma objąć stanowisko dyrektora Banku Akcyjnego. Mają troje małych dzieci. Ale Nora skrywa pewien sekret. Od wielu lat prowadzi podwójne życie – podejmuje się różnych prac, by spłacić dług zaciągnięty u Krogstada, przyjaciela Torvalda, na poratowanie zdrowia męża w początkach ich małżeństwa. By pożyczka była możliwa, Krogstad zażądał poręczenia weksla przez umierającego ojca Nory, która sfałszowała jego podpis. Dawna przyjaciółka Nory – Krystyna Linde – przyjeżdża do miasta, by szukać pracy. Nora przekonuje Torvalda, by ten załatwił jej posadę w banku. W ten sposób pracę straci jednak Krogstad, który prosi Norę o protekcję, szantażując ją wyjawieniem tajemnicy sfałszowanego weksla i sekretnej pożyczki. Krogstad informuje o sprawie Helmera. Ten nie może wybaczyć żonie, że dopuściła się przestępstwa i przez lata go okłamywała.
https://pl.wikipedia.org/wiki/Dom_lalki_(dramat)
Ze względu na opinię publiczną i swoją pozycję pozwala mieszkać Norze w domu, lecz odbiera jej prawo do wychowywania dzieci. Tymczasem pod wpływem Krystyny zakochany Krogstad odsyła Helmerowi fatalny weksel. Mąż przebacza Norze. Zaczyna rozumieć jej intencje. Nora postanawia jednak zmierzyć się ze światem samotnie. Porzuca rodzinę i dom.
Henrik Ibsen (1828 – 1906)
– syn zamożnego kupca, który po bankructwie ojca zmuszony był podjąć pracę zarobkową w charakterze pomocnika aptekarza. Marzył o karierze lekarza. Już po podjęciu studiów postanowił jednak poświęcić się wyłącznie literaturze. Walczył o reformę norweskiego dramatu i teatru.
W 1857 roku został dyrektorem artystycznym Christiania Norske Theater. Surowo oceniał społeczeństwo punktując jego hipokryzję i zakłamanie, co nie przymnażało mu sympatyków i przyjaciół. Na przełomie lat 50. i 60. XIX wieku Ibsen rozczarowany postawą Norwegii, która nie pomogła Danii napadniętej przez Prusy, a także przymuszony problemami finansowymi zdecydował się emigrować z kraju. Przez kolejne 27 lat mieszkał we Włoszech i w Niemczech. Dopiero w 1891 roku wrócił do Norwegii. Ostatnie lata życia pisarz spędził w Christianii (Oslo), gdzie był jednym z najznamienitszych obywateli. Ostatecznie twórczość Henrika Ibsena doczekała się międzynarodowego uznania, a pisarza zaczęto określać mianem „sumienia Europy”.
Do jego najgłośniejszych dramatów należą: Brand, Peer Gynt, Hedda Gabler, Budowniczy Solness, Dzika kaczka, Upiory i Gdy wstaniemy z martwych.
