(blogteatralny)
„Księga raju” Icyk Manger
Księga Raju w reżyserii Piotra Cieplaka
Obsada: aktorzy Teatru Żydowskiego (Marcin Błaszak, Kamila Boruta, Monika Chrząstowska, Ewa Dąbrowska, Piotr Chomik, Waldemar Gawlik, Ewa Grześ, Ryszard Kluge, Grzegorz Kulikowski, Joanna Przybyłowska, Henryk Rajfer, Rafał Rutowicz, Izabella Rzeszowska, Piotr Sierecki, Monika Soszka, Jerzy Walczak, Marek Węglarski, Wojciech Wiliński, Maciej Winkler, Ernestyna Winnicka, Piotr Wiszniowski)
Scenogafia: Andrzej Witkowski
Muzyka: Paweł Czepułkowski i Raphael Rogiński
Choreografia: Leszek Bzdyl
„Księga Raju” na motywach powieści Icyka Mangera jest spektaklem, który w niezwykły sposób opowiada magiczną historię z pogranicza zaświatów i ludzkiej rzeczywistości. Świat duchowy zostaje tu przedstawiony w nietypowy, przewrotny sposób.
Żydowska legenda głosi, że każda dusza zanim wstąpi w ludzkie ciało przebywa w raju. Każda przed zejściem na ziemię zostaje pozbawiona rajskich wspomnień przez jednego z aniołów.
Piotr Cieplak w swoim przedstawieniu opowiada o człowieku, którego dusza podstępem trafiła między ludzi unikając utraty pamięci. Dalsza historia jest sentymentalną opowieścią o zderzeniu ludzkich wyobrażeń z rzeczywistością. Jednocześnie jest także próbą odczarowania tradycyjnej wizji raju. W tej sztuce nic nie jest takie jak się spodziewamy.
W przedstawieniu zagrają aktorzy Teatru Żydowskiego. Dodatkowo na scenie towarzyszyć im będą marionetki. Próby do przedstawienia rozpoczęły się w październiku.
Więcej
Słowo od reżysera:
Prawie rok temu zadzwoniła do mnie Gołda Tencer i zaproponowała pracę w Teatrze Żydowskim. Tak mnie to zdziwiło, zaskoczyło i spodobało się, że zaproszenie na rozmowę przyjąłem natychmiast. Na tej rozmowie poczęstowała mnie przepysznym quichem i to zrobiło na mnie piorunujące wrażenie. Potem jeszcze, kiedy przeczytałem z puli tekstów, które mi zaproponowała, Icyka Mangera – tę zdumiewającą historię, zmyśloną i prawdziwą zarazem – to decyzja o robieniu spektaklu była już jasna.
To, co Icyk Manger wywołuje swoim tekstem, jest wyjątkowe, szczególne. To rodzaj tonacji, której poszukuję w teatrze – tonacji, gdzie o najważniejszych sprawach mówi się z przymrużeniem oka, co wcale nie odbiera powagi rzeczom naprawdę istotnym. Ten tekst wywołuje świat teatralny, do którego mam upodobanie.
Raj Icyka Mangera jest siermiężny. Jego materia jest kuśtykająca, chybotliwa, jakby na sznureczkach. Tutaj wszystko się kiwa, wszystko jest częściowe, wszystko marzy o czymś większym, doskonalszym i piękniejszym. Tymczasem jest bardzo przyziemne, prościutko i ułomnie. To wzniosłe marzenie i niedoskonała materia – i w tekście, i w spektaklu – mieszają się i zderzają ze sobą.
Natomiast, kiedy mówię o poważnych sprawach, mam na myśli to, że – zawieszeni między piekłem a niebem – ani tego piekła, ani tych zaświatów niebiańskich do końca nie znamy. Wyobrażamy je sobie tylko. Ale nawet te wyobrażenia są ułomne. Możemy tylko gdybać. Choć czasem momenty przeczuć są nam dane, a wtedy piekło i raj na ziemi ujawniają się w drobnych epifaniach.
Icyk Manger jest gorzki. Pozbawia nas złudzeń o idylli, która gdzieś kiedyś nastanie. Ale ta historia ma także swoją czułą stronę – Manger, rozbijając iluzję i lukrowane wyobrażenia, nie pozostawia nas zupełnie nagimi. Chciałbym, żeby spektaklowi towarzyszyła ta czułość i ludzki wymiar, w którym wzruszenie i jasne uczucia znajdują swoje miejsce. Mimo że prawdziwego raju – czy jego obrazu – ani w tym spektaklu, ani za naszego życia pewnie nie dotkniemy.
Piotr Cieplak (grudzień 2010 r.)
Fotografia teatralna: Jacek Barcz
Plakat do spektaklu autorstwa Andrzeja Pągowskiego
zdjęcie z próby do spektaklu „Księga raju”
Więcej informacji udziela:
Barbara Klicka
Teatr Żydowski im. Estery Rachel i Idy Kamińskich w Warszawie
Tel. (022) 620-62-81; (022) 620-70-25
E-mail: barbara.klicka@teatr-zydowski.art.pl